Castratie

20 maart 2014, 00:00 Algemeen Advertisement De ontwikkeling van uiterlijke geslachtskenmerken en hengstengedrag bij de hengst wordt veroorzaakt door de testosteronproductie in de testikels. Hengsten kunnen hierdoor dominant gedrag vertonen, wat voor problemen kan zorgen in de omgang met andere paarden of voor gevaarlijke situaties in de omgang met mensen. Deze voortplantingsdrift kan natuurlijk ook voor ongewenst nageslacht zorgen. Kortom, er zijn verschillende redenen om castratie te overwegen.

Waarom castratie?

De helft van de veulens die jaarlijks geboren worden is hengst, maar slechts een klein gedeelte hiervan zal zich in de fokkerij bewijzen. Het merendeel wordt gebruikt in de sport en recreatie, waar hengstengedrag als lastig worden ervaren. Dit kan reden zijn om castratie te overwegen.

Castratiemoment hangt van diverse factoren af

Castratie vindt plaats:

• Doorgaans in de leeftijd van 1 tot 2 jaar.
• Soms op latere leeftijd (3 á 4 jaar) indien het paard toch niet geschikt blijkt als dekhengst.
• Indien de hengst in goede algehele conditie is. De paardenarts controleert ook of beide testikels in de balzak zijn ingedaald en of er geen darmen in de balzak zitten. Dit is ook weer van belang voor het bepalen van de castratiemethode en techniek.
• Meestal in het voorjaar, omdat de weiden groen zijn en het aantal insecten ten opzichte van de zomer beperkt is. Bij castratiemethoden waarbij de operatiewond niet gesloten wordt, is een schone omgeving (stal/weide) echt van belang voor een goed herstel.

Castratiemethoden

Bij castratie in een operatiezaal op een kliniek, waar schoon gewerkt wordt, is de kans op complicaties het kleinst. Castraties worden onderverdeeld in:

• Een staande castratie, welke plaatsvindt bij het staande paard, onder sedatie en lokale verdoving. Doordat het paard nog kan bewegen en er niet volledig steriel gewerkt kan worden, is de kans op complicaties bij deze methode groot. Ook is de ingreep vaak niet volledig gevoelloos.
• Een liggende castratie, welke plaatsvindt onder volledige narcose, waardoor het paard niets voelt en er veilig en schoon kan  worden gewerkt. Een nadeel van deze methode is het feit dat het paard volledig onder narcose gaat, wat professionele (na)zorg vereist.

Castratietechnieken

Er  zijn er verschillende technieken die de paardenarts kan toepassen:

• Onbedekte castratie Bij deze castratiemethode, meestal staand uitgevoerd, ontstaat een open verbinding met de buikholte, waardoor de kans op infecties groot is. Bovendien bestaat het risico dat de inhoud van de buikholte, zoals vet of darmen, naar buiten komt. Een dergelijke situatie is levensbedreigend en heeft in vrijwel alle gevallen een dodelijke afloop.
• Halfbedekte castratie Deze methode, waarbij er geen open verbinding met de buikholte wordt gemaakt, wordt doorgaans liggend en onder volledige narcose uitgevoerd.
• Bedekte castratie Deze methode vindt enkel liggend plaats onder volledige narcose. Tijdens deze techniek worden 2 snedes in de lies gemaakt en weer gehecht, waardoor er een zeer kleine kans op complicaties is.
• Klophengstcastratie Wanneer een of beide testikels van het paard nog niet zijn ingedaald en zich dus nog in de buikholte of lieskanaal bevinden, spreekt men van een klophengst. De methode van verwijdering is afhankelijk van de plek waar de testikel zich bevindt.

De paardenarts zal altijd een zorgvuldige afweging maken over de toe te passen castratiemethode. Meer weten over de castratiemethoden en ‘“technieken, behandeling en verzorging na de castratie? Lees hier het volledige artikel Castratie op Paardenarts.nl  Meer over de auteur: Mark van Manen (paardenarts en auteur bij Paardenarts.nl): ‘Sinds Januari 2010 ben ik dierenarts bij Paardenkliniek Wapenveld. In 2002 ben ik begonnen met de studie Diergeneeskunde aan de Universiteit van Utrecht; na een algemene opleiding tot allround dierenarts ben ik uiteindelijk afgestudeerd als erkend paardenarts. Tijdens mijn studie heb ik bijna twee jaar onderzoek gedaan naar de invloed van hoofd/halshouding op het ontstaan van blessures aan de halswervelkolom. Naast de algemene geneeskunde en fertiliteitbegeleiding van het paard hebben hoofd-, gebit, hals- en rugproblemen mijn speciale interesse.’ De Hoefslag publiceert wekelijks een actueel artikel van Paardenarts.nl; het onafhankelijke platform voor paardenhouders en paardenartsen waar men (betrouwbare) informatie over paardengezondheid en -welzijn kan vinden. Paardenarts.nl schrijft in samenwerking met paardenartsen en specialisten veterinaire artikelen. Naast de Veterinaire Kennisbank biedt Paardenarts.nl handige tools voor paardenhouders zoals de Paardenarts Locator en de Ent-herinnering. Via een nieuwsbrief en Facebook blijft men op de hoogte van nieuwe en seizoensgerelateerde artikelen.